Al meer dan tien jaar begeleid ik in workshops en in coaching grotere en kleine opstellingen: familieopstellingen, loopbaan- of werkopstellingen en organisatieopstellingen. Ik vind het fascinerend, iedere keer weer en het is spannend, want ik weet niet wat er gaat komen. Het begeleiden vraagt van mij dat ik er helemaal ben en met volle aandacht aanwezig ben.
De paradox in het begeleiden van opstellingen is, dat al mijn weten over het werken met opstellingen (en breder) op de achtergrond aanwezig is, maar dat ik het in een opstelling loslaat, als het ware ‘vergeet’. De opstelling ontvouwt zich juist vanuit het niet-weten. De kunst is het geheel en de verschillende elementen waar te nemen en te voelen wat dat doet, wat dat oproept. Er naar kijken zonder oordeel en zonder dat het in een model ‘moet’ passen. Dit wordt ook wel fenomenologisch waarnemen genoemd. De blik is daarbij niet gericht op details, maar op het geheel. Dan wordt de samenhang helder.
Open, oprecht nieuwsgierig en geduldig ontvangen wat ‘als vanzelf’ zichtbaar wordt, wat zich in de opstelling aandient. Het vraagt van mij om volgend te zijn: zowel de bewegingen en dynamiek in de opstelling volgen, als mijn eigen impulsen, mijn eigen intuïtie in dienend zijn voor de opstelling, voor wat er nodig is. Daarin gaat het ook over vertrouwen en toevertrouwen. Dan komt vanuit de opstelling het inzicht of ‘weten’ op.
Op deze manier werken roept dankbaarheid op: dat het mij gegund en toevertrouwd wordt om het proces in de opstelling te mogen begeleiden of anders gezegd, helpen geboren te laten worden.
Met grote dank aan mijn leermeester Wibe Veenbaas in de opleiding Systemisch werken in 2005 bij Phoenix opleidingen in Utrecht.